Gelenek Sayı 15

Bir dilek ya da olasılık biçiminde kesintisiz devrimden söz eden ilk Marksist bizzat Marx olsa gerek. Manifesto’daki o meşhur pasajın başta Plehanov olmak üzere dönemin ağır topları tarafından nasıl ele alındığını görmek bu tartışmaya daha sonra katılan genç kuşağa devrolanları saptamak ve nihayet sözü geçen genç kuşağın neyi savunduğunu anlamaya çalışmak sanırım doğru bir yöntem olur.İncil’den sonra dünyada en çok satan kitap Manifesto, 19. yy sonu ile 20. yy başlarında Rusya’da daha da çok ilgi çekiyor. Yalnızca Manifesto da değil, bilimsel sosyalizmin kurucularının ve ilk kuşak izleyicilerinin eserleri Legal Marksistlerin de etkisiyle Rusça’ya çevriliyor; yoğun bir okuma dönemi yaşanıyor. Kautsky’in...

Bir geminin ayrıldığı limanı geride bırakıp yavaş yavaş gözden yitirmesi gibi, 1961-71 dönemi de giderek geçmişe gömülüyor. Aramızda o yılları yaşayan pek çok kişi var, olaylar belleklerde tazeliğini koruyor. Ancak henüz doyurucu bir değerlendirmeye tabi tutamadık bu ilginç dönemi. Malum, akademisyen kesimden ciddi katkı gelmesi artık pek mümkün değil. İş siyasal diriliklerini koruyanların, güncel hedefler ışığında geriye dönüp yapacakları değerlendirmelere kalıyor.Kimileri 61-71 dönemini kapatılması gerekli bir eski defter olarak değerlendiriyor. Bugünkü siyasal konumları ve perspektifleri açısından bu tutumları kuşkusuz anlaşılır nedenlere sahip. Bu noktada sorulabilir: 61-71 döneminin ayrıntılarıyla incelenmesi gerçekten de gerekli mi? Yoksa herkesin kendi hesabına gerekli dersleri çıkardığı...

Toplumsal Kurtuluş dergisi geçtiğimiz yılın yaz aylarından bu yana yayınını sürdürüyor. Türkiye solunda sosyalist sisteme olumlu bir bakışın yanı sıra radikal çizgide ısrar eden az sayıda yayın organından biridir Toplumsal Kurtuluş. Bu iki özelliği birarada yaşatan her çevrenin 1980'ler Türkiye'sinde bir değeri vardır. En başta bunun hakkını vermek gerekiyor.Ancak hemen bir başka noktanın eklenmesi de gerekiyor. Türkiye solunda son yıllarda bir- biri peşi sıra yeni yayınlar ortaya çıktı. Bunlar kendilerine değişik misyonlar biçebiliyorlar. Tercihlerden biri kendini teori alanıyla sınırlamak olabilir örneğin. Teorik bir misyonu seçenler yaptıkları seçimin doğası gereği siyasetin marjında kalmaya yazgılı da olsalar her zaman bir işlevi yerine...

Perinçek'in siyasal çizgisi eski bir geleneği sürdürüyor. Bu çizgi yıllardır THKP-C'nin kapısında sabırla ve büyük bir inançla bekler. Nasılsa önder kadrodan biri dışarı çıkacaktır ve onu da kendileri kapacaklardır. Kapamasalar bile istediklerini söyletebileceklerdir. Doğrusu pek de boş kalmazlar. Birileri mutlaka çıkar.Son olarak Saçak dergisi Dev Yol'un eski önderlerinden Taner Akçam'ı konuşturmuş. Peki neler demiş Akçam?Üzülerek öğrendik ki, Dev-Yol çizgisinin 70'lerde aklı başında denebilecek önderlerinden olan Akçam da Almanya'da sivil toplumcu olmuş. Buna yalnızca üzüldük. Bir de "kızarak" gördük ki, Akçam sivil toplumculukla birlikte şımarma eğilimleri de sergiliyor.Önce bizi üzen noktalardan söz edeceğiz. Saçak'ta kendisi ile yapılan uzun görüşmede Akçam ciddi...

GELENEKTEN GELECEĞE

GELENEK GÜNDEMİ:

TÜRKİYE'DEN DÜNYA’YA

Gelenek kitaplarında en çok ele alınan konulardan biri de demokratlık ve sosyalist kategorileri oldu. Demokrasinin sınıfsallığı çeşitli açılardan tartışıldı. Sol içinde oldukça yaygın olduğu gözlenen “önce demokrat olmalı” bakışına yeterince eleştiri yöneltildi. Eleştirilen çok kısaca soyut bir hümanizm ile başlayıp demokratlık basamaklarını tırmanarak sosyalist olunacağı şeklindeki yaklaşımdır. Siyasal programatik projeksiyonu aşamalı devrimde sonlanan bu bakışın yerine sosyalizmin demokratlığın üzerinde yükselmek değil burjuva demokratizminin reddi olduğu gerçeği konulmaya çalışıldı.Türkiye’de demokrat ve aşamacı perspektifin yaygınlığını ve güncel tehlikelerini gören çevrelerin bu müdahaleye sempati ile baktığını düşünüyorum. Ancak bu sempatide yer yer şöyle bir yargı da seziliyor:“Evet demokratizm güncel olarak bir tehlike oluşturuyor....

Bu yazıma bir tedirginliğimi ifade ederek başlamak istiyorum. Gelenek Dizisi’nin bu kitabında ağırlık noktasını “sosyalist devrim” perspektifi oluşturuyor. Burada, bir tür “kimlik kartı”nın okuyucuya sunulması söz konusu. Şimdiye kadar başka sorunlar, başka konular vesilesiyle kendisini ifade etme şansına sahip olan bu “kart”, bu kez, bizzat bir sorun olarak, hem de az buz değil, çok önem verilen, hatta bir anlamda merkeze konan bir sorun olarak, Gelenek Kitap Dizisi’nin gündemine geliyor.Tedirginlik de burada başlıyor. Tedirginlik, “kart”ın sunulmasındaki zorluklardan kaynaklanmıyor. Zaten, bugün sözü edilen “kart”ın sunulmasında bir zorluk ile karşılaşılmaması gerek. Eğer bu, gerçekten bir kimlik sorunuysa...Tedirginliğin kaynağı başka bir yerde. Bir sorunu...