Portreler

İsmail Bilen: Atılım’ın mimarı

Bir bütün olarak Türkiye komünist hareketinin ve özel olarak TKP’nin tarihindeki en önemli isimlerden biri İsmail Bilen’dir.Marat, Laz İsmail, Savaş Üstüngel en çok bilinen müstearlarıdır. Tam da bu yüzden İsmail Bilen’in yaşamı üzerine bir şeyler yazmanın ciddi kısıtları var. 1922 yılından hayatını kaybettiği 1983 yılına kadar, tam 61 yıl, TKP üyesi olan ve Parti’nin çeşitli organlarında yöneticilik yapan İsmail Bilen’i TKP’den, TKP’nin mücadele tarihinden ve mücadele pratiğinden, politik-ideolojik-örgütsel tarzından ve salınımlarından ayırıp, sadece tarihsel bir figür, bir komünist lider, bir retoriğin övgü ögesi olarak ele almak hem yanlış hem de haksız bir yaklaşım olacaktır. Bu yazıda, İsmail Bilen, Parti’siyle...

Bir tarihe sadakatsizlik örneği: Rüzgarın Hatıraları

“merdivenleri çıkıyorum dik ve sonu gelmez merdivenleri... o yol güneşe götürecek bizleri”Aram Pehlivanyan’ın 5 Ocak 1946 tarihli “Türkü” isimli şiirinden bir alıntı.   Marksist Manifesto’nun dosya konusu “Sol” olunca, yazının temasını seçmek için tonlarca girişimde bulundum. Aklımda sayısız fikir varken, üstelik bir tanesini işlemeye başlamışken, Özcan Alper’in RüzgarınHatıraları isimli filmine denk geldim. Filmin henüz ortasında kafamdaki konu belirlenmişti, hatta yazmaya başlamıştım. Tarihe nasıl sadakatsizlik edilir, bu yazıda biraz bunu irdeleyeceğiz. Alper’in, Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi, Ermeni şair-ressam Aram Pehlivanyan’ın hayatından esinlenerek çektiği 2014 yapımı Rüzgarın Hatıraları filmine ilişkindeğerlendirmemize birazdan geçeceğiz ancak önce Pehlivanyan’ın hayatına ilişkin ufak bir bilgi: Aram...

Her devrin adamı Joseph Fouché ile her mevsime dayanıklı adam Thomas More

Fransız siyaset adamı Joseph Fouché (1759–1820) gibi bir karakterin (yoksa karaktersizin mi demek gerekiyor) dünya siyaset sahnesine geldiği görülmüş değildir. Avusturyalı roman, tiyatro, biyografi yazarı ve gazeteci Stefan Zweig’ınJoseph Fouché: Bir Politikacının PortresiZweig, S.,Fouché: Bir Politikacının Portresi, (çev.: B. Arpad), İstanbul, Can Yayınları, 1996. isimli biyografik yapıtından yola çıkarak bu görülmemiş politik karaktere göz atacağız. 1790’da papaz okulu öğretmeni, 1792’de kiliselerin yağmacısı, 1793’te komünist, 1799’da İmparator Napolyon’un Polisi, Bakanı olan binbir surat Joseph Fouché… Stefan Zweig, Joseph Fouché’yi “modern zamanların en mükemmel Machiavel’i” olarak adlandırır; çünkü o bütün partilerin ve politikacıların adamı olan ve tahta geçecek herkesin, her zaman yularını başarıyla...

Sosyalizme yazgılı bir ömür: Rosa Luxemburg

“Bütün hatalarına rağmen o bir kartaldı ve kartal olarak kalacaktır ve anısı bütün dünya komünistleri için daima değerli olmakla kalmayacak, aynı zamanda biyografisi ve bütün eserlerinin yayınlanması, tüm dünyada pek çok komünist kuşağın eğitilmesinde son derece yararlı kılavuzlar olarak hizmet edecektir.”  Lenin Rosa Luxemburg, her şeyden önce ürettikleri ve mücadelesi ile çok önemli bir sosyalistti. Bütün yaşamını işçi sınıfının gerçekleştireceği sosyalist devrime adamıştı. 49 yaşında bir askerin dipçiğiyle öldürülünceye kadar mücadelesinden hiçbir şekilde taviz vermemişti. 16 yaşında başlayan mücadelesi boyunca birçok olaya tanıklık etmiş, önemli tartışmalarda yer almış, yazılar kaleme almış, birçok eylemin de öncülüğünü yapmıştır. Luxemburg, sosyalistler açısından geçiştirilemeyecek...

İşçi sınıfının ve bilimsel sosyalizmin hocası: Behice Boran

Behice Boran hakkında birçok biyografi yazıldı; kendi yazıları, konuşmaları ve mahkemelerde yapmış olduğu savunmalar kitap olarak basıldı. Hakkında yazılan yazılara rağmen, onun üzerine konuşmanın, mücadelesini ve Türkiye sosyalist hareketine katkılarını bir kez daha hatırlamanın güncel siyasi pratiğimiz açısından önemli olduğunu düşünüyorum. Gökhan Atılgan, Boran’ın hayatını “Cumhuriyet döneminde yetişmiş bütün aydınlarda olduğu gibi halkı eğitmek, aydınlatmak isteyen genç bir yurtseverin; daha sonra bütün toplumu değiştirmeyi hedefleyen Marksist bir kuramcı ve siyasal lider olarak ortaya çıkılması arasında geçen bir serüven” olarak tanımlamaktadır. Bu tanım doğru olmakla birlikte,  Boran’ı anlatmak için yeterli olmadığı söylenebilir. Çünkü Boran, bu tanım kapsamına girebilecek birçok aydından bağımsız...

Sayıdaki Yazarlar

    Hoşgeldiniz!

    Aşağıdaki hesabınıza giriş yapın

    Kayıt Ol!

    Kayıt olmak için aşağıdaki bilgileri eksiksiz doldurun.

    *Kullanıcı Sözleşmesi'ni ve Gizlilik Politikası'nı okuduğumu, anladığımı ve kabul ettiğimi beyan ederim. Kullanıcı Sözleşmesi ve Gizlilik Politikası.

    Şifrenizi geri alın

    Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi veya okuyucu adınızı giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

    Oluştur