Etiket: Türkiye Solu

2000'e Doğru Dergisi'nin 1 Eylül 1991 tarihli sayısında Sovyetler Birliği'ndeki son gelişmeler üzerine bir tartışma var. Tartışmacıların birisi Yalçın Küçük, diğerleri Sadun Aren ve Doğu Perinçek. Y. Küçük'e şöyle bir soru yöneltiliyor:"- Bu Yeltsin nereden çıktı? Gökten zembille mi indi? SBKP Politbürosu'nun üyesiydi."Y. Küçük'ün cevabı inanılmaz ama şöyle:"Sovyetler Birliği'nde bu tür insanlar yetişmiştir. Şu anda kapitalist yolcular egemen olmuşlardır. Bunun kaynağını, ne bürokraside görüyorum, ne de işçi sınıfında. Yepyeni küçük burjuvalar türemiştir ve giderek onlar iktidar olmuştur. Yeltsin gibi, Şevardnadze ...

Bu yazının temel hedefi, Türkiye komünist sosyalist hareketinde değişik yetkinlik düzeylerinde ara ara açığa çıkan, ancak genel olarak bir klişe halinde varolan konumların savunusunu destekleyen emperyalizm tartışmaları olacak.Emperyalizm tartışmaları yeniden başlıyor, bu sefer gerçekten ciddiye alınacağını ummak istiyoruz. Yazının ilk bölümünde birinci kuşak marksistlerin ve bazı batılı aydınların emperyalizm üzerine incelemeleri kısaca özetlenecek. İkinci bölümde ise Türkiye'de şu anda yapılan tartışmalar hepsini kapsama iddiası olmaksızın ele alınacak.Emperyalizm tartışmaları yirminci yüzyılla birlikte komünistlerin en çok tartıştıkları konulardan birisi oldu. Rosa ile ...

Teorik çözümleme gücü, yalnızca marksistler için değil, bütün düşünürler ve eylem adamları için özenilen, edinilmeye ve sergilenmeye çalışılan bir nitelik. Kendini marksizm gibi güçlü bir felsefi-teorik geleneğe ait görenler içinse bu özenme kimi zaman bir saplantı boyutuna da varabiliyor. Saplantıların güçlü bir sorumluluk duygusu ile beslendikleri koşulda yapıcı olmaları bile mümkünken, sorumsuzluk "teorik üretim özentisini" tiksindirici sonuçlara götürebiliyor.Okur bu girişten sonra nereye varılacağını tahmin etmekte güçlük çekmemiş olmalı: Yeni sol yazar ve "siyasetçi"ler belli zamanlarda en fazla tiksinti uyandırıyorlar.Reel sosyalizm ...

BURJUVA PARTİLERİNE OY YOK!

AÇIK PARTİ:

SOSYALİST İDEOLOJİYİ ANLARKEN - I

Metin Çulhaoğlu, Gelenek'in 35. sayısındaki yazılarında, solda teorik, siyasal ve örgütsel bir iç silkinişin yaşanması gerektiğini ifade etti. Altının daha baştan çizilmesi gerektiğini düşündüğüm ilk nokta, sözkonusu silkinişin bir süreç olarak tarif edilebilirliği. Gündemde, tek bir hamleyle bir şeylerin "bitirilmesi" ve sonra da yola koyulma beklentisi bulunmuyor. Tersine, sürecin ancak ve ancak "yola koyulma" ile yaşanabilirliği sözkonusu. Bu durum, tartışmanın doğal sınırlarını da çiziyor. Sınırlar, bilinemezciliğe hapsetmiyor kuşkusuz. Öngörü ve perspektiflerimiz yol açıcılık işlevi görecektir ve bunların şekillendirilmesi özel önem ...

Türkiye'nin son otuz yılına bakıldığında ilginç bir durum dikkati çekiyor. Türkiye kapitalizminin üretime ve iç pazara dönük dinamizmi ile solun göreli etkinliği arasında bir ilişki gözleniyor. Genel hatlarıyla bakıldığında Türkiye'de solun yükseliş dönemi, 1960'ların ortaları ile 1977 arasındaki yıllardır. Aradan zaman geçtikçe, 12 Mart'ın solu geriletmede belirli sınırların ötesinde etki yaratmadığı anlaşılıyor.Özetle, Türkiye kapitalizminin üretime dönük iç dinamizmi ile en genel anlamda sola yönelim arasında doğrusal bir ilişki olduğu ileri sürülebilir.Bu ilişkinin temelindeki etmenler ayrıca tartışılabilir. Örneğin iç pazara dayalı ...

"Mediokr kişiliksizdir. Beş yıl savunduğu fikirden genellikle bir gecede vazgeçer. Çünkü o gece birdenbire eski çerçevede kendi varlığını sürdüremeyeceğini farkeder... " Anadol Çağatay, "Mediokr", Görüş 11, Ekim 1987, s. 38. 1987 Ekimi’nde Görüş dergisinin yayın yönetmeni, esas olarak Sovyetler Birliği'nde yaşanan süreçlerin Türkiye solundaki yansımalarına ilişkin bu değerlendirmeyi yapıyordu. Bu dönem TSİP içinde genel bir eğilim olarak glasnost ve perestroykanın sosyalist sistemin nesnel ihtiyaçlarından ürediği saptaması yapılıyor; bu görüşe, sürecin temel yönünün, ulaşacağı sonuçların henüz tam anlamıyla biçimlenmediği yolunda bir ...

Kimilerine göre marksizmin bunalımı, başkaları için bürokratik despotizmin çöküşü...Reel sosyalizmin yaşadığı çözülme süreci Doğu Avrupa'da işini şimdilik bitirmiş görünüyor. Arnavutluk ve sosyalist sistemin geçmişte en dejenere ögelerinden biri olan Yugoslavya'da da yolun sonuna yaklaşılıyor. Sovyetler Birliği dışında, Asya'nın bir ucunda, bir de Karayipler'de sosyalizm devlet iktidarına sahip olmaya devam ediyor. Emperyalizmin dünyanın yeniden yapılandırılması planında sıranın henüz bu ülkelere gelmemiş olmasının belli nedenleri var. Bunlardan bazıları şunlar: Öncelikle kitleler nezdinde sosyalizmin meşruiyet derecesinin bu son örneklerde yüksek olduğu unutulmamalıdır. Kapitalizmin ...