GELENEKSEL SOL VE REEL SOSYALİZM
Rus sosyal demokrasisi geçen yüzyılın ikinci yarısında bir tartışmanın içine doğdu. İlk Rus Marksistlerinin Narodnik hareketten kopuşlarında, ülkenin evrensel gelişim yasalarına uygunluğu tezinin, Rusya’nın kendine özgülüğü tezine karşı yükseltilmesi önemli bir yer tuttu. Önce Plehanov, ardından Lenin’in isimlerinin parladığı bu Batıcı-Slavcı tartışmasının özü oldukça basit: Rusya, kapitalizmin Batı'da kaydettiği ilerlemeyi ve toplumun sosyalist devrime yaklaşacağı bir dinamikleşmeyi yaşayabilir mi, yoksa bu “Asyatik despotizm” ülkesi modern üretim ilişkileri, sınıflar ve siyasal hareketlere tamamen yabancı mı?... Rus Marksistleri geri köy komünü obşçina’yı, aralarından yetiştirdikleri Narodniklere bırakarak gelişen modern işçi sınıfına gözlerini çevirdiler. Nesnel oluşum, Marksist toplumsal gelişme öngörülerini doğrulayarak serpilen bir proletaryaya...