Gelenek Sayı 30

Demokratik halk devriminin teorik ve tarihsel kaynaklarıIMilli demokratik devrimin savunulurluğunun yok olması ile sosyalist devrimin güncelliğinin programlaştırılması arasında Türkiye için bir uğrak işlevi taşıyan demokratik halk devrimi perspektifinin teorik temelleri, Leninist sosyalist devrim kuramının kimi önermelerinin, somut durum analizlerinin genelleştirilmelerine kimi ölçütlerin gözardı edilip bazılarının da mutlaklaştırılmasına dayanır. Demokratik halk devriminin, somut konjonktürlerde ve belirli tarihsel kesitlerde önerilen politikaları örnek alma çabasına dayandığı için kendine özgü bir teorisi yoktur. Sosyalist bir iktidarın inşası için gerekli kimi nesnel gerekse siyasal öznelerin müdahalesine ilişkin kimi koşulların, olanakların ve siyasi kapasitelerin yeterince olgun olmadığı toplumsal mücadele evrelerinde eski düzenden kopmak üzere öne sürülmüş...

I.Dünya Savaşı enternasyonalizm ve uluslararası örgütlenme için bir çöküş getirmişti. Benzer bir dönüm noktası, bu kez panik yaratmamış olsa da, II. Savaş'ta da yaşandı. 1990'ların hemen başında, galiba bu iki dönemeçten daha da keskin bir viraj alınıyor. Gerçi uluslararası hareketin elinde dağılacak ya da kapatılacak bir enternasyonal zaten mevcut değil, ama bu kez örgütten daha büyük ve önemli kazanımlar, sosyalist devletler yitirildi yitiriliyor.Yaşanan bunalım kaçınılmaz olarak ve açıkça enternasyonalizmin de bunalımı. Enternasyonalizmin bir önceki kavranış ve biçimlenişinin çökmesi, aşılmasıyla karşı karşıyayız. Önümüzdeki dönemde sosyalist hareket için ufuk açıcı, geliştirici bir enternasyonalizm yorumunu bugün geliştirmeye çalışmak gerekiyor. Şimdiki sorunun, II. yerine...

SOSYALİST DEMOKRASİ TARTIŞMALARI - II

Uluslararası politikada 1940'tan sonra net olan bir nokta var: Artık sosyalizm ve sosyalist ülkelerle mücadelenin sıcak olmayan, daha sabırlı bir biçimini bulma zorunluluğu ortaya çıkıyor. Artık tahrike yönelik olduğu kuşku götürmez olan, istisnasız her gün tekrar eden Çekoslovak ve Sovyet hava sahalarının ihlali gibi yöntemler devreden çıkıyor. Üzerinde durmak gerek: 1949, Sovyet yetkililerinin Amerika Birleşik Devletleri'nin, Çekoslovakya'ya saldırma olasılığını ciddi ciddi düşündükleri yıl Çekoslovakya ve Sovyet hava sahalarının ihlallerini sessizce izlemek zorunda kaldıkları yıl, NATO'nun elindeki atom bombasına güvenip konvansiyonel silahların öneminin kalkmadığını düşündükleri yıl. Ve bunlardan dolayı, 1947'den beri süren diplomatik ilişkisizlik döneminin en gergin yılı.1949 yılının önemli gelişmeleri...

Merhaba,30. kitabımızı sizlere ciddi bir gecikmeyle ulaştırabiliyoruz. Bu gecikmeyi kitapçığımızın içeriğinin affettirmesini diliyoruz. Hemen söyleyelim, bu gecikmenin yılda altı kitaplık hedefimizi aksatmaması için çaba göstereceğiz.Siyaset gazetesinin 13 no'lu Mayıs '90 sayısında Sovyetler Birliği'ndeki reform süreçlerinin sosyalizmin uluslararası kazanımlarını tehdit eder boyutlar almasına karşı çıkan bir yazı yayınlamış ve bu doğrultuda bir imza kampanyası başlatılmıştı. Kampanyamız, sanırız Gelenek'in sizlere ulaştığı günlerde sona erecek. "Ekim'e Sahip Çıkın!" başlıklı metnimizi imzalarla birlikte SBKP'nin Temmuz ayı başında düzenlenecek olan 28. Kongresine bir mesaj olarak gönderiyoruz. Buradan gösterdiğimiz tepkiyi paylaşan imzalarıyla destek veren Türkiye'li sosyalistlere teşekkürlerimizi iletmek isteriz. Gelenek'in bu sayısındaki ilk yazı imza kampanyasının...

1917 Ekim sosyalist devrimi, uluslararası işçi hareketinin bir siyasal ve ideolojik güç olarak sosyalizmin en önemli ve kalıcı kazanımıdır.Bundan yaklaşık 73 yıl önce bolşevikler önderliğinde Rus proletaryası yeni bir dünya yaratmak için iktidara geldiğinde, uluslararası işçi hareketinin bir öncü müfrezesi olarak kabul gördü, olabildiğince desteklendi. Rus proletaryası, onun bilinçli öncüleri, bolşevikler uluslararası hareketin önüne geçtiğinde siyasal, örgütsel ve teorik olarak doğal ve zorunlu bir ayrıcalık kazandılar.Çünkü Ekim devrimi birçok açıdan Rusya'daki işçi hareketinin, Rus toplumunun, Rusya kapitalizminin ve elbette Rus devrimcilerinin muazzam becerilerinin yarattığı özgünlüklerle tanımlanabilmesine rağmen, kesinlikle uluslararası bir bunalımın, uluslararası işçi hareketinin ve uluslararası devrimci birikimin bir kolu...

Türkiye solu son yıllarda gündemini yoğun biçimde dolduran birlik tartışmalarında bir kritik evreye daha girmiş bulunuyor. BTDK evresinin geride kalmasıyla ve diğer dinamiklerle birlikte, solun birliğini tartışan ve hedefleyen kesimleri de somut bir ayrışma yaşadılar.Bilindiği gibi ayrışmanın sağ tarafında yasal parti inşası, sol safında ise devrimci sosyalist blok önerisi şekillendi.Bu değinme yazısı, Gelenek'te bugüne dek sergilenen çözümlemelere derinlik kazandırma amacı taşımıyor. Daha sınırlı olarak ve kısaca, sürecin bundan sonrasında önem kazanacak kimi noktaların altını çizmekle yetineceğim.Yine, bu yazıda yapılacak saptama ve öngörülerin dinamik bir sürece ilişkin olduklarını hatırlatmak isterim. Dolayısıyla bu yazı nesnel değerlendirmeler olarak değil, bir politik irade beyanı...