Etiket: Tarım ve Köylü Sorunu

Tarımda kapitalist gelişim ve kırlarda toplumsal süreçlere dair analizlerde kimi boşlukların varlığından söz edilebilir. Bu boşluklar siyasi üretim ve müdahalelerde kimi sınırlamalara yol açabilmektedir. Boşluğa yol açan nedenleri iki olgu üzerinde yoğunlaştırmak mümkün. İlki, Türkiye'de tarımdaki kapitalist gelişmenin teorideki klasik modele uymaması. Bu durum, konuyla ilgili analizleri deneyimlerin ortaya çıkarabildiklerine ertelemiş ve böylelikle konjonktürel gelişmelere bağımlı bir siyaset söz konusu olabilmiştir.İkincisi ise, kapitalizmde tarımın ve kırların bağımlı konumudur. Bu bağımlılık, alana dair süreçlere "ikincil" bir bakış açısı geliştirmiş, bu "ikinci"lik ...

Önce şu sorunları çözelim, sonra sosyalizme sıra gelir diyenlerin, uçuk projelerine kitle desteği bulmanın, sınıfsız bir sosyalist toplum projesine kitle desteği bulmaktan daha zor olduğunu anlamaları için biraz marksizm öğrenmeleri zorunlu. Çünkü sorunları kimin adına çözecekleri tercihini bir an önce yapmaları gerek.Haftalık haber dergisi 2000'e Doğru'nun 7 Haziran 1992 tarihli sayısında, SP'li mühendislerin hazırladığı "1000 Günlük Alternatif Program" yayınlandı. SP programı özetle, "tarım ürünü ithalatını yasaklamak, makine imalatı sanayiinde ithal ettiklerimizin çoğunu içerde üretmek, yatırım malları üretiminin tüketim malları ...

19. yüzyıla egemen olan iktisat okulları, kapitalizmin gelişim süreci içinde eski üretim ilişkilerini ve bu arada tarımda küçük üreticiliği tasfiye edeceğini öngörüyorlardı. Ricardo'nun kurduğu "toprak sahibi-kapitalist kiracı-işçi" üçlüsünde küçük üreticiye yer yoktu. Keza neo-klasik iktisatta da ana ayırım "geleneksel" ekonomilerle, "rasyonel" yani kapitalist ekonomiler arasındaydı ve köylülük geleneksel tarımı ifade etmekteydi. Neo-klasik iktisadın faktör paylarına dayalı bölüşüm analizinde köylülük yer almıyordu.Marx ise, Batı Avrupa dışındaki ülkelerde, üretim araçlarından kopmamış, mülksüzleşmemiş bir küçük üreticiler kitlesine dayanan, köylü nitelikli bir tarım yapısının ...

Türkiye kapitalizmini konu alan hemen tüm çalışmalarda iki ana eksen öne çıktı. Bunlardan birincisi kaynak, ikincisi pazar sorunudur. Kaynak ve pazar sorunlarının bu denli öne çıkması, bir rastlantı ya da bu çalışmaların sahiplerinin öznel tercihlerinden kaynaklanmadı. Kaynak ve pazar ikilisi, karşılıklı belirleyicilik ilişkisi içinde sermaye birikiminin sürdürülmesinin temel unsurları olarak ele alınmalı. Başka bir deyişle, kaynak ve pazar sorunlarını çözemeyen bir kapitalist ülkede, sermaye birikiminin siyasal, ekonomik ve ideolojik alanlarda bunalımlara kapalı olabilmesi mümkün değil.Türkiye kapitalizminin bu anlamda kendine özgü ...

BORAN'I ANIYORUZGeçtiğimiz ay, Türkiye sosyalist hareketinin önde gelen isimlerinden, yıllarını sosyalist mücadeleye adamış bir insanı, Behice Boran'ı yitirdik. Boran'ın 27 Aralık 1975 tarihinde Ankara'da Tüm İktisatçılar Birliği tarafından düzenlenen bir konferansta yaptığı ve Yürüyüş dergisinin 6 Ocak 1976 tarihli 39. sayısında yayınlanan konuşmasını, kendisini bir kez daha saygıyla anarak yayınlıyoruz.Hakim Üretim Biçimi ve DevrimTürkiye'de hakim üretim ilişkilerinin niteliği 1971 öncesinin önemli tartışma konularından biri idi. Bu tartışmalar bir ölçüde bugün de sürüyor. Türkiye kapitalist bir ülke mi, yoksa feodal ya ...

Son yıllarda oluşan sınırlar içinde Türkiye'de tarımı çeşitli açılardan incelemek, ardından bazı saptamalarda bulunmak, ister istemez toplumun frenleyici ideolojileriyle, hatta bunların kaynaklarıyla karşılaşmak gibi bir sonuca yol açmaktadır.Türkiye'nin Tarım Sayılarıİktisadi yapıda tarımın yeri üzerine işaret, belirleme ve akıl yürütmeyi denediğimizde, özellikle üretimin sektörel dağılımında, 1985 yılında (1986 fiyatlarıyla milyar TL.) tarımın toplam üretimin yüzde 14,9'unu gerçekleştirdiği, aynı işlevin sanayide yüzde 48,1 ile gerçekleştiği daha ilk adımda göze çarpıyor. Hizmetler sektörünün ağırlığı yüzde 37 ve ilerleyen zaman içinde bindelikli sayılarla düşürülmesi ...