Etiket: İdeoloji

Türkiye Cumhuriyeti'nin seksen yılı aşkın tarihi boyunca doğulu mu yoksa batılı mı olduğuna karar verilemedi. Bu ülke kah doğudan batıya yol alan bir ülke olarak tarif edildi, kah batılılaşma konusunda yeterince gayretli olmayan ve doğulu kimliğini bir kenara bırakamayan bir ülke... Yapısal olarak bırakamayacağı da çok söylendi. Bu ülke asla batılı olamazdı. Ama bu ülke bu saatten sonra belki asla doğulu da olamazdı.Peki ama bu kararı kim verecekti?Cumhuriyetin kurucu kadroları mı yoksa ülkenin yönetici sınıfı mı? Ya da kafalarının bu ...

“Hiç kuşkusuz ödenecek bedel yüksek, ama kabullenmek zorundayız: Bu yoldan geçen ve buranın dışında bizi alabilecek, anlayabilecek artık hiç kimse olmadığı için her biri gizli ve çözülmez bir anlam içeren bir sürü işaretten kendimizi ayırt edemeyeceğiz.” Italio Calvino, “Zor Sevdalar”dan Sovyetler Birliği, söz konusu olduğunda akıl ister istemez hep aynı soru etrafında dolanıyor: Acaba “esas sorun” neydi? Sovyetler, artık fizik olarak ortada olmadığına göre bu sorunun meşruiyeti kuşku götürmez. Ancak her ne kadar bu soru meşru olarak görünse de, etrafında ...

OKUMA NOTLARI

BELGE

BİR KİMLİKSİZLEŞME YA DA KİMLİK ARAYIŞI HİKAYESİ

TÜBİTAK’ın (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu) Popüler Bilim Kitapları dizisinden, AKP’nin bu kuruma yeni yöneticiler atamasından bu yana, çok az yeni kitap çıktı. Tükenen kitapların yeni baskılarını yapmak konusunda da acele edilmiyor. Bilim ve Teknik dergisinin Ocak 2007 sayısındaki listeye göre baskısı tükenmiş olan kitaplar arasında şunlar da var: Hayatın Kökleri, Gen Bencildir, Evrenin Kısa Tarihi, Modern İnsanın Kökeni, Galileo’nun Buyruğu (ciltsiz baskı), Kör Saatçi (ciltsiz baskı), Tüfek Mikrop ve Çelik Evrim ve Tuhaf Bu DNA’lılar. Evrimle ilgili kitapların ...

Başlarken, sosyalist harekette “kuramsal analiz”in ne anlama geldiği ve kuramsal analizle siyaset arasında nasıl bir ilişki olduğu üzerinde kısaca durmak istiyorum.Kuramsal analiz, belirli bir olgunun ve/veya sürecin, tarihsel geçmişiyle, kendi bütünlüğüyle, içerdiği öğeler arasındaki etkileşimle ve olası seyriyle ilgili bir kurgu demektir. Bu kurgunun belirli bir değer taşıması için akla gelebilecek her ayrıntıyı ortaya dökmek yetmez (hatta kimi durumlarda gerekli de değildir); asıl önemli olan, olgu zenginliği içindeki kalın çizgiyi, belirleyici eğilimi ortaya koymaktır. Bu bakımdan, akademik ortamlardaki kuramsal analizle ...

SİYASİ VE TOPLUMSAL DEĞER ÇARPITMALARI İLE

İdeoloji kavramı hakkında yazılacak çok şey var elbette; ancak bir yazı bütün bunları kapsamaya yetmez. Burada amacım, ideoloji tartışmalarında önemli bir yere oturduğunu düşündüğüm “egemen ideoloji” kavramına değinmek ve bu tartışmalara belirli bir katkıda bulunmaya çalışmak.Bu tartışmalara aşağıdaki iki başlık altında katkı yapmayı deneyeceğim:Egemen ideoloji, egemen sınıfın ideolojisi midir? Yani ona özgü müdür, yoksa egemen ideolojilerin öncelikli belirleyeni kendisinden önceki toplumdan devraldığı miras mıdır? Eğer öyleyse bu miras nasıl bir döngüyle devrolur?İdeoloji egemenlik temelini nereden alır ve bu temele nasıl ...

Marksizm ile din arasındaki ilişkiden ne zaman söz açılsa, gündeme Marx’ın ünlü cümlesi gelir: “Din halkın afyonudur.”Üç sözcüklük bir ideoloji, siyaset ya da bilim tanımı ne kadar açıklayıcı olabilirse, bu cümle de din hakkında ancak o ölçüde tatminkar bir açıklama sağlayabilir. Ama ne yazık ki, Marksizm hakkındaki tartışmaların önemlice bir bölümü, Marx’ın, Engels’in ya da Lenin’in bazı ifadelerinin bağlamlarından ve tarihselliklerinden koparılarak “açımlanması”na, daha doğrusu çekiştirilmesine dayanıyor...Bu yazıya, çok fazla uzatmadan, söz konusu cümlenin, konu hakkındaki tartışmalarda referans kabul edilemeyecek ...