Etiket: Devrim Teorisi

Kapitalist üretim biçimi de kendisinden önceki üretim biçimleri gibi geçicidir, sonsuza kadar sürmeyecektir. Ancak son sınıflı toplum biçimi olan kapitalizmin, kendi iç çelişkilerinin sonucunda kendiliğinden ve kaçınılmaz olarak çökeceği beklenmemelidir. Kendi iç çelişkileri ve bu çelişkiler sonucu oluşan krizler, ne kadar sık ve yoğun yaşanıyor olursa olsun, devrimci politik mücadele ve müdahale olmadığı takdirde, kapitalizmin çöküşüne yol açmıyor. Kapitalist sistem yoluna devam ettiği sürece, kendisiyle birlikte tüm toplumsal zenginliğin kaynakları olan doğayı ve insanı da çürütmeyi sürdürüyor. Çürümenin boyutları ise ...

Zorunluluklar ve onların kavranmasına ilişkin tartışma oldukça eski. Bu tartışmanın ana akım düşünce dünyasına taşınması hemen hemen Aydınlanma Çağı’nın başlangıcına kadar gidiyor. Farklı düşünür ve ekollerin kendilerine özgü yaklaşımları geliştirdiği bu tartışmada, esas odak noktasını nesnellik ve nesnelliğin dönüştürülmesi başlıkları oluşturuyor. Tartışmanın bağlandığı nokta ise insan eyleminin sınırları üzerine oldu. Özellikle burada özgürlük ve zorunluluklar arasındaki ilişki, kavrayış tartışmasına göre, tartışmaya değer bir başlık. Bu başlığın ilk olarak ele alındığında özgürlük ve zorunluluk arasındaki ilişkinin “zıtlık” temelinde olması beklenir. Eğer ...

Çağımızda aydının düşünce dünyası Oblomov’un akıl yürütmelerine benziyor. İvan Gonçarov’un 19. yüzyılın ortasında yazdığı ve Rusya’da toprak sisteminin değişimi sonrası kapitalizmin birey üzerindeki değişikliklerini incelediği ünlü eserinde Oblomov’un düşünce dünyası kendi sınırlı çevresinin etkileri üzerinden şekilleniyordu. Oblomov karakteri kendisi eskimiş, sosyal sistem olarak çürümüş bir düzenin temsiliyetinden daha öte üretim ilişkilerinden kopmuş bir “erdemlinin” akıl yürütmelerinin sınırlarını göstermesi açısından da önemli bir içerik sunuyor. Bugünün düşünce dünyasını oluşturmaya çalışan aydınlar da benzer bir biçimde Oblomov’un düşünce dünyasına sahipler. Sadece “tembellikleri” ...

Bu sayfalarda, emperyalizmin bugünkü krizinin getirdiği yeniden konumlanışları anlamaya çalışacağız. Bunu yaparken uluslararası sermayenin yeniden yapılanmasıyla yaşanan dönüşümler ile başat kapitalist ülkeler ve emperyalist güçlerin kendi aralarındaki gerilimlere göz atacağız. Böylece, Ortadoğu ve Türkiye söz konusu olduğunda bütünlüklü bir perspektif için arka plana bakmaya çalışacağız. Emperyalizmin Türkiye ve bölge politikalarını anlayabilmek için öncelikle emperyalizmin tarihsel “ilerleyişine” göz atmakta fayda var. Diğer bir deyişle, tarihsel süreç ve bütünü görmeden emperyalizmin bölge ve Türkiye ölçeğindeki politikalarını anlamlandırmaya çalışmak, neyle karşı karşıya olduğumuzu ...

Emperyalizm olgusunun değişik boyutlarıyla ele alınmasının, komünist hareketin politik mücadelesinde stratejik önemi bulunuyor. Emperyalizm olgusunun masaya yatırılmasını, güncel siyasal mücadelede politik hattın koordinatlarının oluşturulmasının ve bütünlüklü bir çerçevesinin ortaya çıkarılmasının olmazsa olmaz koşulu olarak görmek gerek. Ancak bununla birlikte, politik hattın oluşturulması kadar, emperyalizmi tartışmak aynı zamanda devrim stratejisinin de oluşturulmasında büyük önem taşımaktadır. Lenin’in marksist teoriye yaptığı en önemli katkılarından birisi de şüphesiz emperyalizm üzerine ortaya koyduğu teorik ve siyasal saptamalardır. İşçi sınıfının iktidar mücadelesinin politik hattını belirleyen ve ...

Ulusal sorun söz konusu olduğunda marksizmin söyleyeceği çok şey var. Ancak marksist teoriden; örneğin sınıf kavramı ya da tarihsel materyalizme dönük yaklaşım gibi, ulusal sorunu ayrı bir çerçevede ele alan ve salt bu alanı sabit kabul eden bir çözümleme beklenmemelidir. Marksizm, ulusal sorunu apayrı bir başlık olarak değil sınıflar mücadelesinin bileşeni ve devrim perspektifi ekseninde bağımlı bir düzlem olarak ele almıştır. Marx’ta,  Rosa’da, Lenin’de, Plehanov ya da Troçki’de, merkeze ulusal sorun konmamış, başka tartışma başlıklarının içerisinde bu konu ele alınmıştır. ...

Yüz yıldan fazla süre önce, 20. Yüzyılın başlarında yazılmış ve Lenin’in en önemli eseri sayılabilecek “Ne Yapmalı?”, günümüzde hala olanca güncelliğiyle üzerine yazı yazılmayı, tartışılmayı, örnek alınmayı hak ediyor. Komünist hareketin militanları açısından sahip çıkılmayı gerektiren bir bütünlüğü, tarih içerisinde farklı şekilde karşımıza çıkan tartışmalara 1901 yılında Rusya topraklarında verilmiş yanıtları ve devrimin güncelliğine bakış ile örgüt teorisinin/pratiğinin ahengini bu kitapta sonuna kadar bulabiliyoruz. 1917 yılında işçi sınıfının iktidara geldiği Rusya topraklarında 19. yüzyılın ortasından itibaren kaynayan kazanı karıştıran, onu ...