Demokratik halk devriminin teorik ve tarihsel kaynaklarıIMilli demokratik devrimin savunulurluğunun yok olması ile sosyalist devrimin güncelliğinin programlaştırılması arasında Türkiye için bir uğrak işlevi taşıyan demokratik halk devrimi perspektifinin teorik temelleri, Leninist sosyalist devrim kuramının kimi önermelerinin, somut durum analizlerinin genelleştirilmelerine kimi ölçütlerin gözardı edilip bazılarının da mutlaklaştırılmasına dayanır. Demokratik halk devriminin, somut konjonktürlerde ve belirli tarihsel kesitlerde önerilen politikaları örnek alma çabasına dayandığı için kendine özgü bir teorisi yoktur. Sosyalist bir iktidarın inşası için gerekli kimi nesnel gerekse siyasal öznelerin...

Artık sınıflı toplum eleştirisini içeren bilimsel sosyalist değerlendirmeler "çağımız kapitalizmden sosyalizme doğru geçiş çağıdır" önkabulüyle başlamıyor. Oysa sanayi devrimi yaklaşık 200 yıl önce modern sınıfların birbirlerine bıçak çektikleri bir kavga alanı yaratırken, iktisatla da ilgilenen bir doktor, Quesnay, sınıfların iktisadi çıkarlarının uyumlulaştığını betimleyen bir tablo üretmişti. Uyumu ve dengeyi arayan burjuva ideologları, iktisatçılar 20.yy'ın sonlarına doğru bu sefer uyumsuzluğun uyumunu, istikrar içinde dengeye ulaşamamayı teorileştirmeye çalışan çabalara giriştiler: Dengesizlik iktisadı, yeni-tutucu politikalar gibi...Marksizmin teorik zirvelerini oluşturan yapıtlar ise 1848, 1871,...

A: Türk solunda geri tezlerin aşılması sorunu ve MDD Başından itibaren hiçbir kompleks duymadan vurguladık; Türk solunda geçmiş çoğu hesaplaşma, hırçın fakat köksüz, insafsız fakat teorik demlikten yoksun yaşanmıştır. Teorik hesaplaşma politik ayrışmaları sağlıklılaştırır. Ayrışmaların sağlıksızlığında ayrışanların çıkışsızlığında teorik kopuş eksikliğinin rolü iyice göze batar noktaya gelmiştir. Teorik ihtilalcilik Türk solunda "geri bıraktırılmıştır."Olgular ya da zaman, o ana dek savunulan tezleri iflas ettirmişse politik kopuş güdük bırakılarak belirli kadroların birbirinden kopmaları gündelik eleştirileri yeterli sayılmış, geri tezler kendiliğinden aşılmışlık mertebesine...

Türkiye sosyalist hareketinde iki adet tanımlamanın miadını doldurduğunu görmek oldukça sevindirici. İlki faşizme yönelik "en gerici, en emperyalist..." tekellerden yola çıkan tanımlama. Bir kolaycılık ve faşizme karşı yalnızlığı aşma sıkıntısını yansıtıyordu. Diğeri ise "gençlik"in "toplumun en dinamik, en yeniliğe açık" kesimi olarak nitelenmesi. Artık gençliğin sınıfsal bölünmelerden muaf olmadığı, ilericiliği ya da gericiliğinin tarihsel koşullara ve sınıf savaşımının dengesine bağlı olduğu üzerine genelde sezgiler birleşiyor. Önümde, piyasaya çıkalı 8 ay olmasına ve tartışılmaya değer sorunlar, öneriler içermesine karşın nedense sessizlikle...

Devrim Perspektifi ve Faşizm Anti-faşist mücadeleyi tartışmak, devrim perspektifine ilişkin taktik ve stratejileri tartışmak anlamına geliyor. Bu tartışmaya devrimci-demorat determinizmin damgasını vurduğu bir mekanikliğe dikkat çekerek başlamak mümkün görünüyor. Şöylesi bir mekanizm: Saptanmış bir egemen devlet biçimine, belirli bir devrim tipi tekabül ettirmek. Gerçekte mekanizm bir kere başladı mi zincirleme uzar. Bir devrim belirli bir sosyo ekonomik gelişmişlik düzeyine, ve bu düzeyde verilecek savaşım da o düzeye uygun olduğu öngörülmüş bir mücadele biçimine bağlanır. Bu mekanizma içerisinde Türkiye, emperyalizmin üçüncü...

Bugünden bakıldığında, Türkiye'de faşizm tartışmalarının ilginç bir kaderi var;71 sonrasında her siyasi çizginin kendi siperinden diğerlerine yönelttiği ateşli eleştiri ve suçlamalar, 1980 sonrasında ise bu konuda yapılabilecek bütün alıntıların ya da perspektiflerin tüketilmesinden kaynaklanan bir suskunluk... Faşizm konusunda herkesin göz attığı sınırlı bir literatürü kırpıp kırpıp yıldız yapmak ve sözcüklerin nüans ayrımlarına yaslanan ağız dalaşlarına girmek, artık genellikle hiçbir siyasi çizgiye çekici gelmiyor.Faşizm Tartışmalarında Temel1975-80 arasındaki tartışmalara göz attığımızda üzerinde en fazla durulan konunun faşizm olduğunu görürüz. Her dergi bir...

Faşizm ve ekonomi politik... Marksist ekonomi politik ile III. Enternasyonalce üzerinde en son mutabık kalınan faşizm tahlili yanyana getirilince ne yazık ki faşizmin ekonomi politiği çözümlenmiş olmuyor. Çünkü böylesi bir arayışın içine sanıldığından çok daha fazla konjonktürel zorunluluklar siyasi parametreler ve teorinin kendi içinde taşıdığı eşitsizlikler siniyor.Bugün bilimsel sosyalist gelenekte iktidar perspektifi dışına düşmüş kimi siyasi temsilciler faşizm sorununu "en gerici tekeller" tekerlemeleriyle çözümlediklerini varsayıp rafa kaldırmış ekonomi politik konusunda katkı bekleyen bir alanı da troçkizan iktisatçılara bırakmış gözüküyor. Faşizmin...

Ortodoks marksist teoriyi öne çıkarırken, devlet, ideoloji, öznel güç gibi, ortodoks çerçevede üstyapısal olarak ayrıştırılan kategorilerin iç dinamiklerini merceğin altına sürmek...Batı solunda, paradoksal gibi görünen bu iki çabayı birarada üretmeye çalışanların siyasi çıkışsızlığına mahkum olmadan, bunu becermek olanaklı mı? Yaratıcılık ve ortodoks teoriyi aynı potada birbirlerini eritmeyecek biçimde yan yana getirmek, gerçekçi bir teorik sıçramanın zeminini oluşturmalı. En azından Türkiye'de... Geleneksel solda faşizm ve ideoloji, halen sorgulanmayı bekleyen, ilki büyük ölçüde pratik yaşanmışlık aşamasında takılmış, diğeri ise ekonomist aktarmacılığa kurban...

Faruk Tuna’nın 8 yıllık, Didar Şensoy’untaze anılarına saygıyla...IFaşizm konusunu, hem Avrupa solunun gündemine, hem de Türk solunun tartışmalarına çoğunlukla faşizmin güçlenmesinin ve anti-faşist mücadele pratiğinin teorik üretimden daha öne sıçradığı konjonktürlerde girdi. Söyleneceklere bu saptamayla başlamak, sonda vurgulanacak olanı ilk başta dile getirmek anlamına gelebilir. Gelsin; çünkü bu tartışmanın ve aynı konuda söylenecekleri,n faşizmin nasıl baskıcı bir rejim olduğundan, faşist yükselişin tarihinden ve faşizm tanımlamalarından ibaret kalmasının, çözümleyicilik açısından gittikçe yararsızlaştığı açıktır.Geleneksel sol için, faşizme ilişkin literatür 1945 öncesine dayanıyor...

Geleneksel sol'un taşıdığı içerik, bu kavramın hangi ayrımı ifade ettiği artık kimsenin meçhulü değil. Teorik ve siyasi çözümlemelerin ötesinde, bu ayrım için daha doğrudan bir formülasyon sunulabilir. Gelenek’in geleneksel sol/yeni sol ayrıştırması bir dizi dergi ve çevrede rahatsızlık doğurdu, kolaycı ve mutlak bir saptama olduğu iddia edildi. Geleneksel sol/yeni sol ayrımından duyulan her rahatsızlık, gerçekte yeni sol çeşitlemelerin teşhir edilmelerinden kaynaklanıyor. Yeni sol, bu ayrımdan rahatsız olan taraftır.Öte yandan, Gelenek kitap dizisinde, geleneksel solun kendi içinde yaşaması gereken hesaplaşmanın ana...